MOL – Egelsvennen
ontwerp: Masterplan integrale wijkrenovatie Egelsvennen Mol
opdrachtgever: VMSW, Woonboog, Gemeente Mol
ontwerpteam stedenbouw op de rand van landschap en architectuur: Studio Thomas Willemse – medewerkers: Gilles Houben
bureau voor participatie, procesbegeleiding, co-creatie: Endeavour
expert erfgoed en architectuur: Kalk Architecten
expert landschap: Atelier Horizon
periode: 2022 - 2023
1. maquette
2. proefwoning
3. participatie
4. patronen van de tapijtwijk
1. maquette
2. bouw van de buurt in 1970 (image ©Agentschap Onroerend Erfgoed)
3. overzicht
4. patronen van de tapijtwijk
5. catalogus noden
6. catalogus collectieve tuin
7. catalogus natuurlijk landschap
8. maquette (beeld Karolien Bogaerts)
9. proefopstelling voor een nieuwe toekomst van de weg
10. participatie (beeld Karolien Bogaerts)
De erfgoed- en sociale woonwijk Egelsvennen is bedacht als modernistische wijk met maximale collectieve en publieke open ruimte in harmonie met het landschap. De patiowoningen slingeren langs de duinen en tussen de dennen. De minimale private buitenruimte en maximale collectieve open ruimte vraagt een bijzondere manier van wonen. Door ad-hoc toevoegingen van bewoners doorheen de tijd in en rond hun woning, door onduidelijkheid over wat publiek is en wat collectief, door het uitdunnen van het bos, … dreigt de balans tussen de woningen en de kwaliteiten van het landschap verloren te gaan.
Een nieuw patroon voor de tapijt-wijk dat een antwoord geeft aan de noden van de bewoners vandaag moet gezocht worden. Door het uniforme grastapijt tussen de dennenbomen te differentiëren ontstaan er schakeringen van publiek – naar collectief – naar samen – naar privaat. Publieke bossen vormen opnieuw deel van het patroon van de aangrenzende bossen. Collectieve tuinen kunnen uitgerust worden als aanvulling op de beperkte private buitenruimtes om samen te spelen, -te tuinieren, -te komen, …
Een catalogus kan opnieuw de eenheid versterken in de wijk. De kwaliteiten van de wijk volgen uit de eenheid van landschap en architectuur. Samen met de bewoners bedenken we een catalogus van nieuwe elementen die eenheid geven aan wat de bewoners vandaag duidelijk ontbreken en vaak ad-hoc hebben toegevoegd.
De ruimtelijke wijkrenovatie vormt deel van een wijkmotor die veel verder gaat. De wijkmotor is het werkmodel waarmee wijkkapitaal in de vorm van mensen, tools en middelen kan worden omgezet in meerwaarde voor de wijk. Hierbij worden zowel de sociale huurders als private eigenaars betrokken. Die wijkwinst kan zich manifesteren op economisch en sociaal vlak, maar genereert ook een grotere omgevingskwaliteit en een groter comfort van de woningen voor alle bewoners.